De voorzieningenrechter van de Rechtbank Amsterdam heeft op 4 juli 2025 geoordeeld dat het voorwaardelijke fokverbod dat de Raad van Beheer (RvB) had opgelegd aan diverse honden van het ras Markiesje, onrechtmatig is. De rechter verplicht de RvB om het besluit binnen 24 uur in te trekken en het fokverbod uit alle openbare registers te verwijderen. Ook wordt een dwangsom opgelegd bij niet-naleving.
Het Markiesje is een Nederlands hondenras, dat sinds de jaren ’70 via een zorgvuldig fokprogramma wordt hersteld. De RvB, die verantwoordelijk is voor de stamboekregistratie van rashonden in Nederland, stelde in juni 2025 een voorlopig fokverbod in voor meer dan 100 Markiesjes. Volgens de Raad zouden er fouten zijn gemaakt bij de registratie van raskruisingen/lookalikes.
Zeven fokkers, die nu of héél binnkort een nest hebben liggen, spanden een kort geding aan tegen het fokverbod voor hun honden, en tegen het intrekken van de bijbehorende stambomen. Zij vreesden problemen bij de verkoop van pups die zij liefst verkopen aan kopers die ermee willen fokken, wat met een fokverbod feitelijk onmogelijk werd gemaakt.
De fokkers vroegen de rechter daarom om het fokverbod voor hun honden in te trekken en de stamboomregistratie voor hun honden en hun nakomelingen te herstellen.
De RvB verweerde zich tijdens het kort geding op 20 februari door te stellen dat er sprake zou zijn van structurele fouten bij de rasvereniging (NMV) en dat men in afwachting is van een nieuwe onafhankelijke aankeuringscommissie. Tot die tijd vond de RvB het noodzakelijk om het fokverbod te handhaven.
De rechter ging daar niet in mee en oordeelde dat het besluit tot het opleggen van het fokverbod onvoldoende concreet onderbouwd was; dat het fokverbod grote schade veroorzaakte voor de fokkers (financieel én moreel); en dat het besluit lichtvaardig genomen is, zonder deugdelijk onderzoek naar de (voorouders van) de betrokken honden.
Hoewel de RvB stelde dat er “grote twijfels” bestonden over de aankeuringsprocedures sinds 2016, heeft zij geen enkel bewijsstuk overgelegd die haar besluit rechtvaardigen. Er zijn geen foto’s, documenten of analyses aangeleverd waaruit zou blijken dat de betrokken honden niet aan de rasstandaard zouden voldoen. De rechter vond het daarom niet proportioneel dat juist deze honden nu een fokverbod opgelegd kregen, zeker niet nu het probleem kennelijk al jarenlang speelt.
De rechter heeft de RvB opgelegd om binnen 24 uur na betekenen van het vonnis het fokverbod voor deze zeven genoemde honden in te trekken. De rechter legde een dwangsom op van € 1.500 per eiser per dag (max. € 10.500 per eiser) als de RvB dit niet doet. Ook veroordeelt zij de RvB in de proceskosten (€ 1.764,04)
Dit vonnis betekent een duidelijke tik op de vingers voor de Raad van Beheer. Hoewel het bewaken van de kwaliteit van rashondenstambomen tot haar taken behoort, mag dit niet zonder deugdelijke onderbouwing ten koste gaan van individuele fokkers. De rechtbank maakt duidelijk dat zorgvuldigheid en individuele toetsing essentieel zijn, zeker als maatregelen ingrijpende gevolgen hebben voor betrokkenen.
De Nederlandse Markiesjes Vereniging gaat ervan uit dat deze uitspraak ook direct gevolgen zal hebben voor het eigen bezwaar tegen de opgelegde fokverboden, en voor de bezwaren die de eigenaren individueel hebben ingediend. Die zijn immers op precies hetzelfde -volstrekt niet onderbouwde- besluit gebaseerd.
De uitspraak zelf is hier te lezen: vonnis
“partner in gezondheid” 
