Het Markiesjes is een Nederlands ras met een rijke geschiedenis. Het Markiesje is een authentiek Nederlands Spanieltje dat we terug vinden op oude schilderijen en waarvan de oorsprong tot in de middeleeuwen terug te herleiden is. Een Spioen (of Spanjoel) was volgens Toepoel een jachthondje dat over geheel Europa verspreid de jager behulpzaam was bij de jacht met valk, windhond, geweer of net. De Spioen staat al bij onze oude meesters op schilderijen. Een Spioen was van oorsprong donker van kleur met witte aftekening en zijn naam wijst op Spanje, in welk land in zijn grote tijd veel hondenrassen zijn ontstaan of verder gevormd.
De Dutch Spioen is de voorloper van meerdere Nederlandse rassen waaronder de Drentse Patrijshond en de Friese Jachthonden (Wetterhoun en Friese Stabyhoun) het Kooikerhondje en het Markiesje. Het Nederlandse Kooikerhondje is als enige kleine spaniël zijn zelfde taak door de eeuwen heen tot op heden blijven vervullen, namelijk het helpen bij het vangen van eenden in netten.
Deze kinderen zijn prins Hendrik (1820-1879) en prinses Sophie (1824-1897), de twee jongste kinderen van koning Willem II en koningin Anna Paulowna. Hendrik is, door zijn carrière bij de marine, bekend geworden als "Hendrik de Zeevaarder" en Sophie is bij haar huwelijk naar Weimar vetrokken omdat ze trouwde met erfgroothertog Karl-Alexander von Sachsen-Weimar-Eisenach. >
Daarmee zijn ook de oranje accenten verklaard, die de schilder heeft aangebracht. Hendrik draag een soort Russische muts en Sophie heeft een Russisch aandoend schortje om. Dat verwijst naar hun Russische moeder, die een dochter van tsaar Paul I was. De schilder is J.B. van der Hulst, die diverse portretten van de toenmalige koninklijke familie heeft gemaakt.
Het Markiesje was in de 18e eeuw in Nederland een bekend slag Spioen, zoals in Engeland de King Charles Spaniël en in België het Vlinderhondje maar dan iets groter en meer Spioen gebleven. Het Markiesje heeft dus dezelfde gemeenschappelijke voorouders als de verschillende Continentale en Britse dwergspaniëls en met name de Epagneul Nain Continental (Papillon en Phalène) en de King Charles Spaniël.
De hondjes die te klein waren voor de jacht werden vroeger vrouwenhondjes voor aan het hof (schootspaniëls) en in ons land trof je vele van deze "onbruikbare" jachthondjes aan bij de gegoede burgerij in de kleur zwart of zwart met enig wit.
De rood witte hondjes in vroeger tijden werden vaak "Italian" spaniëls genoemd terwijl de zwart- zwart/witte hondjes vaak "Dutch" spaniëls genoemd werden.
De kleine spanielachtige hondjes fungeerden in bed als warmtekruik en hielden de slaapkamer ongediertevrij.
Volgens de legende is het Markiesje vernoemd naar Markiezin de Pompadour, een van de beroemdste maitresses van de Franse koning Lodewijk XV. Er gaan meerdere verhalen tond maar feit is dat niemand weet waar de naam precies vandaan komt.
Verschillende Franse koningen beschouwden dit soort dwergspaniëls/spioentjes als hun favoriete gezelschapshondjes die van oorsprong allemaal hangende oortjes hadden. Pas in de 19e eeuw ontstonden er spanieltjes met staande oren.